Rondom het stadje Jinja, aan de oever van het Victoriameer in Oeganda wonen grootmoeders die het hart hebben veroverd van grootmoeders uit Friesland. Ria Bakker en Yvonne Kentie vormen samen met acht andere grootmoeders ‘Grannies2Grannies Friesland’. Ze zamelen geld in en gaan op eigen kosten naar Oeganda om daar stenen huisjes te bouwen voor grootmoeders die met hun kleinkinderen in een hut wonen. Het bouwen doen ze niet zelf, maar laten ze over aan locals. Initiatiefnemer Ria: ”De stenen huisjes maken echt een verschil voor de grootmoeders, maar het heeft ook een grote sociale functie voor ons in Nederland. Ook al wordt je ouder en gaan je kinderen het huis uit, met een groep vrouwen spullen verkopen, lezingen geven en daarmee nog iets betekenen voor een ander is ontzettend fijn.’’

Oeganda kent een gewelddadige geschiedenis, het land werd in 1962 onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk. De economie van het land raakte volledig in het slop door het regime van Idi Amin vanaf 1972 en de daarop volgende burgeroorlog. De dictator liet honderdduizenden tegenstanders van zijn bewind vermoorden. Voor de Christelijke grootmoeders een angstige tijd. Net als in vele buurlanden, is ook hier een hele generatie weggevallen door AIDS, met als gevolg dat grootmoeders voor al hun kleinkinderen moeten zorgen.

40%  van de bevolking in Oeganda moet rondkomen van minder dan 30 dollar in de maand. Zoals oma Saina die met zeven kleinkinderen in een hut woont en allemaal op de grond slapen. Iedereen werkt om geld te verdienen en geen van de kinderen gaat naar school.

In heel Oeganda is het aantal weeskinderen erg hoog. De aids-epidemie heeft hard toegeslagen in het land, waardoor een hele generatie is weggevaagd. 90% van de verzorgers van deze wezen en andere kwetsbare kinderen, zijn grootmoeders. Maar veel van deze grootmoeders wonen in erbarmelijke omstandigheden, in lemen krotten die elk moment kunnen instorten.
Het huisjesproject van de Friese ‘grannies’ heeft duidelijk al haar vruchten afgeworpen. De kinderen presteren dankzij de stenen huisjes veel beter op school. Ook worden ze beter beschermd tegen malariamuggen en slangen. De grootmoeders hoeven zich geen zorgen meer te maken wat betreft hun huisvesting. Ze kunnen zich nu richten op andere problemen, zoals de zorg voor inkomen, voeding, kleding en schoolgeld voor de kleinkinderen.

Als een grootmoeder geselecteerd is voor het huisjesproject, is ze verplicht deel te nemen aan de groepsbijeenkomsten die elke week georganiseerd worden door de lokale organisatie PEFO. Daar ontmoeten ze andere grootouders, die in dezelfde omstandigheden verkeren als zij. Ook krijgen de grootmoeders tijdens deze bijeenkomsten voorlichting over hygiëne en gezondheidszorg. Daarnaast krijgen ze zaden voor een groentetuin.

Ria: ‘‘De rol van grootmoeders in Oeganda is veel minder vrijblijvend en gezellig dan de rol van de meeste grootmoeders in Nederland. Als je ziet wat het met de grootmoeders en kinderen doet als ze een stenen huisje krijgen, dan weet je dat je door moet gaan. Hopelijk kunnen we met MAX Maakt Mogelijk nog veel meer huisjes bouwen en grootmoeders ontlasten in hun zorg voor de kleinkinderen.’’

Om één huisje te bouwen is 3000 euro nodig. Dit bouwen wordt gedaan door locals in samenwerking met de lokale stichting PEFO. Ria roept de hulp in van MAX Maakt Mogelijk omdat er nog veel meer grootouders in Jinja zijn die een stenen huisje nodig hebben. Voor 200 euro extra worden er bedden in het huisje geplaatst met dekens, stoelen, een tafel en een zonnepaneel op het dak.